Το 1936 εκκινεί το σύντομο καλοκαίρι της αναρχίας. Μετά από δεκαετίες κρατικών βασανισμών, εξοριών, δολοφονιών, αιματηρών εξεγέρσεων και συγκρούσεων με τις δυνάμεις καταστολής του ισπανικού κράτους, εκείνες οι εργάτριες και οι σύντροφοι τους, πήρανε τα όπλα με χαμόγελο. Δεν ήταν η πρώτη φορά που οι αναρχικές δυνάμεις στην ισπανία επιχειρούσαν να οργανώσουν την κοινωνική επανάσταση ενάντια στην ταξική καταπίεση, την εξαθλίωση που βίωναν καθημερινά, στο βασιλικό συντηρητικό καθεστώς, στον μιλιταρισμό. Ο αναρχισμός στην ισπανία ύφαινε μόλις μερικές δεκαετίες την εξέγερση. Εκείνο το καλοκαίρι έγινε πραγματικότητα.
Στην Επανάσταση του 1936 και σε όσα ακολούθησαν δεν χρειαζόταν να είσαι αναρχική για να διαπιστώσεις το πόσο εύκολα και γρήγορα η αυτοοργάνωση της καθημερινής ζωής στις πόλεις και στην ύπαιθρο, οι κολεκτίβες, η συντροφικότητα και η χαρά της ζωής, έγιναν δεδομένα και αυτονόητα.
Ο αναρχισμός δεν υποσχέθηκε ποτέ σε κανέναν μια τέλεια ζωή, σαν μια ακόμη θρησκεία, αντιθέτως είναι τρόπος ζωής που ξεκινά από τα πιο μικρά, απλά , καθημερινά πράγματα, μια διαρκής σύγκρουση με ότι καταπιέζει, με ότι στερεί την ελευθερία, με ότι μας εξαθλιώνει, ανοίγοντας συνεχώς ρωγμές και διαδρομές για την κατάκτηση μεγαλύτερου εδάφους ελευθερίας. είτε αυτό είναι το κράτος, είτε είναι ο καπιταλισμός, είτε είναι η πατριαρχία, ο μιλιταρισμός, ο εθνικισμός, ο ρατσισμός, από την κορυφή ως τον πάτο της εξουσιαστικής μηχανής, από τους θεσμούς ως τον σεξιστή της διπλανής πόρτας, τον ρατσισμό του καφενείου της επαρχίας, χρέος μας είναι να θυμόμαστε πως η ελευθερία μας δεν θα μας χαριστεί από καμιά πρωτοπορία και από κανέναν που την υπόσχεται.
“Ο στρατηγός Φράνκο στις 17 Ιουλίου του 1936 με την βοήθεια της φασιστικής Ιταλίας του Μουσολίνι, της ναζιστικής Γερμανίας του Χίτλερ και έχοντας στο εσωτερικό της χώρας την στήριξη της Εκκλησίας και των μεγαλοβιομηχάνων της κάνει στρατιωτικό πραξικόπημα.
Όταν εκδηλώθηκε το πραξικόπημα, τις πρώτες μέρες, η νόμιμα εκλεγμένη κυβέρνηση παρέλυσε. Το πραξικόπημα έδειχνε ότι εύκολα θα επικρατήσει. Σε πολλές όμως πόλεις και περιοχές της Ισπανίας άρχισαν να οργανώνονται αυθόρμητες Αναρχικές πολιτοφυλακές οι οποίες, οπλισμένες, ξεκίνησαν να συγκρούονται με τις φασιστικές δυνάμεις του Φράνκο καταφέρνοντας να αναστείλουν το πραξικόπημα και να έχουν υπο τον έλεγχο τους την Μαδρίτη, Βαρκελώνη, Βαλένθια, Μάλαγα και Μπιλμπάο.
Το πραξικόπημα, παρότι κατάφερε να επικρατήσει σε αρκετές περιοχές, στα γενικά αποτελέσματά του σχεδόν απέτυχε, κυρίως λόγω της αποφασιστικής αντίστασης των αναρχικών και των ευρύτερων κοινωνικών μαζών.
Το “Σύντομο Καλοκαίρι της Αναρχίας” γεννιέται και πραγματώνεται μέσω της CNT (Εθνική Συνομοσπονδία Εργατών) και της FAI (Ιβιρική Αναρχική Ομοσπονδία) που έκανε πράξη την ανθρώπινη χειραφέτηση και ελευθερία.
Δεν ήταν ένας πόλεμος ενάντια στο φασισμό μόνο, ήταν πρωτίστως κοινωνική επανάσταση διότι άλλαξε ριζικά τον τρόπο οργάνωσης της κοινωνίας, αλλά και των μελών της.” (το κείμενο στα εισαγωγικά είναι δανεικό από άλλη ανάρτηση)
