Ένα κείμενο του Φώτη Τερζάκη απο τη δεκαετία του ’90 που προσεγγίζει την αναζωπύρωση των εθνικισμών μέσα σε μια περίοδο γεωπολιτικής αστάθειας, μετα την κατάρευση των καθεστώτων της ανατολικής ευρώπης και τα αντίστοιχα μεταναστευτικά ρεύματα που αναπτύχθηκαν την δεκαετία εκείνη.
” Η έννοια του έθνους είναι βέβαια ένα φαινόμενο αρκετά όψιμο στην ανθρώπινη ιστορία, έχει όμως τρείς τουλάχιστον αιώνες ζωής. Απο τον δέκατο έβδομο αιώνα και μετά, υπήρξε η μεγάλη ρυθμιστική ιδέα που συνόδεψε τον σχηματισμό του αστικού κράτους, το ιδεολόγημα μέσ’ απο το οποίο ζητήθηκε να παρασχεθεί πολιτισμική και ιστορική νομιμοποίηση στην πολιτική μορφή του κράτους. Ταυτόχρονα, ανταποκρίθηκε σε μια πραγματική ανάγκη αυτών των καινοφανών πολιτικών σχηματισμών, που ήταν η ανάγκη δημιουργίας αφενός μιας μορφωμένης γραφειοκρατίας που θα διαχειρίζεται τις κρατικές υποθέσεις, αφετέρου επέκταση μιας γενικής παιδείας σε μεγάλες μάζες του πληθυσμού αφού αυτός ήταν ο μόνος τρόπος να γίνουν οι μάζες αυτές αντικείμενα μιας δια του νόμου (και όχι πλέον δια του ξίφους) κυριαρχίας. Με λίγα λόγια, ανταποκρίθηκε στην ανάγκη μιας ενιαίας, γλωσσικά ενοποιημένης εκπαίδευσης. “